Vườn Quốc gia Tràm Chim được thành lập ngày 29/12/1998 với vị trí địa lý 10037’ đến 10046’ độ Vĩ Bắc, 105028’ đến 105036’ độ Kinh Đông. Nằm lọt thỏm giữa vùng đất trũng ngập nước Đồng Tháp Mười, nổi tiếng của miền Tây Nam Bộ, VQG Tràm Chim có diện tích tự nhiên 7.313 ha, dân số xung quanh Vườn khoảng 50.000 người, thuộc địa phận 5 xã: Tân Công Sính, Phú Đức, Phú Thọ, Phú Thành, Phú Hiệp và thị trấn Tràm Chim, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp.
Nằm ở hạ lưu sông Mêkông và trung tâm Đồng Tháp Mười, cách sông Tiền khoảng 25km về phía Tây, gần biên giới Việt Nam – Campuchia, Tràm Chim có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp với mênh mang sông nước, một màu xanh của rừng Tràm ngút ngàn và thảm thực vật phong phú với hơn 130 loài thực vật khác nhau. Vùng đất này cũng chính là nơi cư trú loài chim Sếu đầu đỏ nổi tiếng trên thế giới với những vũ điệu thiên nhiên làm mê hoặc lòng người.
Đồng Tháp Mười,
Hệ chim nước của VQG Tràm Chim đa dạng và giàu có với 231 loài, thuộc 25 chi, 49 họ. Trong đó, 88% được tìm thấy vào mùa khô, chiếm ¼ tổng số các loài chim tìm thấy ở Việt Nam.
Các kết quả nghiên cứu cho thấy rằng có rất nhiều loài chim quý hiếm xuất hiện nơi đây nằm trong Sách đỏ Việt Nam và Sách đỏ IUCN như: Ngan cánh trắng, Cốc đế, Giang sen, Bồ nông chân xám, Già sói,… và đặc biệt là loài Sếu đầu đỏ, đây là loài chim nước lớn nhất trong họ Hạc – một tài sản thiên thiên vô giá của Tràm Chim cần được bảo vệ vì đang có nguy cơ tuyệt chủng trên thế giới.
Đất ngập nước của Vườn Quốc gia Tràm Chim đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn tài nguyên thủy sản của các vùng lân cận. Các loài cá nằm trong sách đỏ Việt Nam (năm 2007) gồm cá Còm (Chinata ornata), cá Mang hổ (Toxotes chatareus), cá Ngựa nam (Hampata macrolepidota), cá Duồng (Cirrhinus microlepis), cá Duồng bay (Cosmochilus harmandi), cá Trê vàng (Clarias macrocephalus), cá lóc bông (Channa micropeltes), cá Ét mọi (Morulius chysopheladion), cá Hô (Catlocapio siamensis).